Ayrılıq qərarının ardından qarışıq ruh hallarıyla üzləşirik. Ayrılıqdan sonra yaşadığımız duyğularla necə bacaraq?
Ayrılıq
çətindir! Qırıq bir ürəyin edə bilməyəcəyi şey yoxdur… Qırıq bir ürək;
ayrılıq qərarına qarşı şok olar, hirslənər, öz içinə qapanar,
depressiyaya girər, qəbul etməkdən başqa çarəsi olmadığını anlar…
Ayrılıq artıq olubsa bu hisslərə qarşı dayanmaq qeyri-mümkündür. Amma ən
az yarayla xilas olmaq da əlimizdədir.
Elə isə bu ayrılıq sonrası hallarımızı araşdıraq: Bu halların öhdəsindən gəlmək üçün etməmiz və etməməmiz lazım olanları oxuyaq.
Şoka girmə
Şok,
bədənin ağrıya qarşı verdiyi təbii bir qoruma reaksiyasıdır. Əlaqənizin
bitdiyini anladığınız o ilk anda yalnız qorxu, təklik, baş qarışıqlığı
hiss edərsiniz xeyli. Ayrılıq istəyi qarşı tərəfdən gəlmişsə, o ilk
dəqiqələrdə, hətta ilk həftələrdə, bəlkə aylarla sürən bir inana bilməmə
müddətinə girərsiniz. Hisslərinizdə bir bulanıqlıq söz mövzusudur. Tam
olaraq nə hiss etdiyinizi, nə düşünməniz lazım olduğunu bilə
bilməzsiniz. Nəfəsiniz azalmış kimidir. Yatmaq və oyandığınızda hər
şeyin köhnəsi kimi olduğunu görmək istəyərsiniz.
Təklifimiz:
•Etməniz lazım olan, uzun bir gedişlə ya da meditasyonla özünüzü sakitləşdirmək olmalı.
•Etməməniz lazım olan isə uçuq xəyallara qapılmaq, davamlı geriyə dönüb "niyə" deyə soruşmaq.
İnkar etmə
İnkar
etmə, həqiqəti rədd etmə mənasını verər. Həm bu ayrılığı həm də
ürəyinizin qırıldığını qəbul etmək istəməzsiniz; çünki qəbul etmə,
qovuşma ümidindən də uzaqlaşma mənasını verər. Hər şey normalmış kimi
davranmağa davam edərsiniz. Hər zamanki kimi telefon açmaq, e-mail
göndərmək kimi əlaqənizin "normal" gedişatını davam etdirmək
istəyərsiniz. Ürək qırıqlığını gözləmədə tutmaq üçün əlinizdən gələn
səyi göstərər, bu gerçəklə üzləşmək istəməzsiniz.
Təklifimiz:
•Etməniz
lazım olan, güvəndiyiniz yoldaşlarınıza ya da gündəliyinizə
hisslərinizi açmaq, qorxularınızı sərbəst buraxıb, onlarla üzləşmək.
•Etməməyiniz
lazım olan, vəziyyətinizi əhəmiyyətsizmiş kimi düşünmək, ürəyiniz
qırılmamış kimi davranmaq. Ağrını, onun üstünə getmək, dibinə qədər
yaşamaq ancaq yüngülləşdirər.
Özünü təcrid etmə
Ya
da bir başqa deyişlə, "Yalnız özümlə baş-başa qalmaq istəyirəm"
müddəti. Bir dəfə tam da o anda ayrılıqla yeni tanış olma, bərabərində
əlaqənin dağılması, "harada səhv etdik" sorğulaması, əlaqəni zehində
dəfələrlə başdan həyata ssenariləri başlar. Düşüncələriniz dağınıq bir
halda beyninizdə uçuşar. Bu acı çəkmə mərhələsində köhnə fotoşəkillərə
baxar, səsli mesajları dəfələrlə dinlərsiniz. Pərdələri açıb işığı içəri
almaq, evdən çölə addım atmaq istəməzsiniz. Səssizcə qaranlıqda oturub,
bəlkə də özünüzə uzun zaman əvvəl qadağan etdiyiniz şeyi edib, bir
böyük kasa dondurmanı qaşıqlar, özünüzə və bütün dünyaya elan edərsiniz:
"Bəli, hər şey bitdi!"
Təklifimiz:
•Etməniz lazım olan, iş ya da ictimai fəaliyyət kimi o günə aid edilməsi lazım olanları təxirə salmadan həyata qarışmaq.
•Etməməyiniz lazım olan, ağılınızdan keçən, "Kimsə məni bir daha əsla sevməyəcək" kimi məntiq xarici fikirlərə dözüm göstərmək.
Hirslilik
Həm
də qısa müddət əvvəlinə qədər sevgi sözləri pıçıldadığınız adama,
"Ürəyimi qırdığın üçün sənə nifrət edirəm" deyə biləcək qədər böyük bir
hirslilik. Bu, hisslərinizin, hüzndən dəlicə bir hirsə çevrilməsi üçün
bir keçiş mərhələsidir. Artıq "köhnə" halına gələn sevgilinizə
yönəltdiyiniz hirs, özünüzü incidər. Əgər qızğınsınızsa, özünüzü,
özünüzlə danışarkən də tuta bilərsiniz. Peşmanlıq dolu düşüncələrdən və
əsəbi sözlərdən ibarət olan dialoqlar… Bütün bunlar yerini
günahlandırmalara buraxar zamanla.
Təklifimiz:
•Etməniz lazım olan, sizi hirsləndirən şey haqqında yazmaq ya da danışmaq.
•Etməməyiniz lazım olan, hirsinizi hərəkətə çevirmək.
Bazarlıq
"Onu
nə geri gətirə bilər?" düşüncəsinin, insanın beynini gəmirdiyi bir ruh
halıdır. Təkrar geri gəlməsi üçün dua etməkdən yapışmaqdan, əgər siz bu
ayrılığa səbəb olan bir şey etdinizsə, özünüzü bağışlatmaq üçün çalışma
anlarınıza qədər hər şeyi əhatə edər. Özünüzlə ya da sevgilinizlə
razılıq etmək, başqa biri halına gəlmək üçün əlavə bir məşğul içinə
girmənizə də səbəb olar. Daha az qısqanc, daha zəif, daha idarəli, daha
az hirsli… kimi. Bu, mövcud ağrınızı sizdən uzaqlaşdırmaq üçün müraciət
etdiyiniz bir üsuldur.
Təklifimiz:
•Etməniz
lazım olan, sevdiyiniz, sizi xoşbəxt edən, gələcəkdə etmək
istədiklərinizi ehtiva edən bir siyahı hazırlamaq özünüzədir.
•Etməməyiniz lazım olan, bu istəklər siyahısına köhnə sevgilinizin adını qoymaqdır.
Depressiya
"Heç
bir zaman bu vəziyyəti sovuşdura bilməyəcəyəm" hissinin gətirdiyi bir
nəticə depressiyadır. Dərin bir kədər halı, yataqdan heç cür çıxa
bilməmə, fiziki ağrılar hiss etmə, davamlı ağrılar, ümidsizlik,
çarəsizlik və hüzn depressiyası yaradar.
Təklifimiz:
•Etməniz lazım olan, ətrafınızda müsbət insanların olmasına icazə vermək və günəş işığından faydalanmaq.
•Etməməyiniz lazım olan, özünüzü həddindən artıq yemək ya da içmək kimi sağlamlıqsız davranışlara qurban etmək.